ارزیابی تحمل دوازده ژنوتیپ اصلاح‌شده جو در برابر تنش خشکی در شرایط خشک و گرم

Authors: not saved
Abstract:

تنش خشکی ناشی از کم‌آبی و گرمای آخر دوره رشد، از مشکلات مهم در کشاورزی به‌شمار رفته و یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش عملکرد گیاهان زراعی می‌باشد. به‌منظور بررسی میزان تحمل جو به تنش خشکی، 12 ژنوتیپ اصلاح‌شده جو در منطقه نیمه‌‌گرمسیر گچساران در دو شرایط آبی و دیم در دو سال زراعی 1386-1384 در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در شرایط دیم، تمامی ژنوتیپ‌های مورد مطالعه از نظر تمامی خصوصیات اندازه‌گیری شده دچار کاهش نسبی گردیدند. بیش‌ترین کاهش عملکرد مربوط به ژنوتیپ‌‌های شماره 5 و 8 (به‌ترتیب با 60/2 و 68/1 تن در هکتار کاهش عملکرد) بود، در حالی‌که ژنوتیپ شماره 10 کم‌ترین تأثیر (77/0 تن در هکتار کاهش عملکرد) را از شرایط دیم پذیرفت. تجزیه همبستگی نشان داد که عملکرد در شرایط آبی با عملکرد در شرایط دیم، 622/0 همبستگی دارد که بیانگر مفید بودن انجام گزینش برای عملکرد در شرایط مساعد (YP) و تأثیر مثبت آن بر عملکرد در شرایط تنش (YS) می‌باشد. مقایسه شاخص‌های مختلف ارزیابی واکنش ژنوتیپ‌ها به تنش خشکی نشان داد که میان نتایج به‌دست آمده از گروه شاخص‌های ارزیابی حساسیت به خشکی با گروه شاخص‌های ارزیابی تحمل به خشکی تطابقی وجود ندارد؛ به‌طوری‌که از نظر شاخص‌های سه‌گانه ارزیابی حساسیت به خشکی، شامل تحمل، افت محصول‌دهی و شاخص حساسیت به تنش، ژنوتیپ‌‌های شماره 10، 9 و 4 دارای کم‌ترین حساسیت در برابر خشکی بودند، اما از نظر شاخص‌های چهارگانه ارزیابی تحمل خشکی، شامل میانگین محصول‌دهی، تحمل به تنش، میانگین هندسی محصول‌دهی و میانگین هارمونیک، ژنوتیپ‌‌های شماره 5، 6 و 11 به‌عنوان ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی شناخته شدند. برای انتخاب و معرفی بهترین معیار(های) تحمل به خشکی، همبستگی هر یک از شاخص‌های فوق با عملکرد تحت شرایط مساعد و تنش محاسبه گردید. نتایج این تجزیه نشان داد که هیچ‌یک از شاخص‌های سه‌گانه حساسیت به خشکی (شامل TOL، LOS و SSI)، در شرایط دیم با عملکرد دانه همبستگی معنی‌داری نداشتند، این در حالی است که شاخص‌های ارزیابی تحمل به خشکی (شامل MP، STI، GMP و HAR) در هر دو شرایط آبی و دیم با عملکرد همبستگی بسیار معنی‌داری داشتند. بنابراین، استفاده از این چهار شاخص برای ارزیابی تحمل خشکی در برنامه‌های اصلاحی می‌تواند مفیدتر باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ های پیشرفته جو

بررسی حاضر شامل 18 لاین پیشرفته جو بود که در ایستگاه تحقیقات گچساران در مدت دو سال در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و چهار تکرار اجراء شد. در طی فصل زراعی یادداشت برداری از صفات مهم زراعی انجام و تجزیه آماری با نرم افزارهای SAS9.4، Genstat و GGbiplot صورت گرفت. تجزیه واریانس مرکب بر روی برخی صفات مهم انجام و مقایسه میانگین دانکن در سطح 1% انجام شد. تجزیه واریانس عملکرد دانه در شرایط تنش نشان داد که...

full text

ارزیابی ژنوتیپ های جو با استفاده از شاخص های تحمل به تنش در شرایط مطلوب و تنش خشکی

به منظور بررسی تحمل خشکی در هشت ژنوتیپ و دو رقم جو در دو شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی، آزمایشی در سال زراعی 1393-1392در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانه در شرایط مطلوب مربوط به ژنوتیپهای 79 (7/9274 کیلوگرم در هکتار)، 95 (7/9421 کیلوگرم در هکتار)، 120 (3/9362 کیلوگرم در هکتار) و رقم یوسف (7/9353 کیلوگرم در هکتار) و در شرایط تنش مربوط به ژنوتیپ...

full text

ارزیابی ژنوتیپ های جو با استفاده از شاخص های تحمل به تنش در شرایط مطلوب و تنش خشکی

به منظور بررسی تحمل خشکی در هشت ژنوتیپ و دو رقم جو در دو شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی، آزمایشی در سال زراعی 1393-1392در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانه در شرایط مطلوب مربوط به ژنوتیپهای 79 (7/9274 کیلوگرم در هکتار)، 95 (7/9421 کیلوگرم در هکتار)، 120 (3/9362 کیلوگرم در هکتار) و رقم یوسف (7/9353 کیلوگرم در هکتار) و در شرایط تنش مربوط به ژنوتیپ...

full text

ارزیابی تحمل به خشکی در ژرم‌پلاسم جو ((Hordeum vulgare L. بومی اقلیم گرم و خشک ایران

تعداد 277 مورفوتیپ از ژرم‌پلاسم جو زراعی بانک ژن گیاهی ملی ایران، متعلق به یازده استان کشور با اقلیم گرم و خشک، از نظر تحمل به خشکی مورد ارزیابی قرار گرفتند. مورفوتیپ‌ها در دو آزمایش تنش خشکی و نرمال کاشته شدند. بر اساس عملکرد دانه، شاخص‌های تحمل به تنش محاسبه شدند. بررسی آماره‌های توصیفی عملکرد در هر دو شرایط و شاخص‌های تنش نشان داد که شاخص STI دارای بزرگ‌ترین ضریب تغییرات بود. شاخص‌های GMP و ...

full text

شناسایی صفات مرتبط با تحمل به خشکی در ژنوتیپ‌های جو بومی مناطق گرم و خشک ایران

کاهش چشمگیر تنوع ژنتیکی در بسیاری از گونه‌های زراعی، توجه جهانی را به منشأ اولیۀ ژن‌های جدید که اغلب در توده‌های بومی نهفته است و می‌تواند ژن‌های ارزشمندی برای تحمل به تنش‌های زنده و غیر‌زنده و صفات مطلوب اقتصادی باشد، جلب کرده است. در تحقیق حاضر به‌منظور ارزیابی واکنش توده‌های بومی جو زراعی در برابر خشکی و بررسی صفات مرتبط با تحمل تنش و درک روابط بین آنها، 25 ژنوتیپ بومی اقلیم‌های خشک و نیمه‌خ...

full text

ارزیابی 20 ژنوتیپ جو در شرایط خشکی انتهای فصل

به­ منظور ارزیابی واکنش ژنوتیپ­ های امیدبخش جو به تنش خشکی انتهای فصل، تعداد 20 ژنوتیپ جو در دو محیط تنش­ دار و بدون تنش، طی یک آزمایش مزرعه­ ای در مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان جنوبی به صورت کرت­ های خرد شده در قالب طرح بلوک ­های کامل تصادفی و در سه تکرار در سال زراعی 87-86 مورد مقایسه قرار گرفتند. عوامل آزمایش شامل تنش خشکی در دو سطح شامل شاهد (آبیاری کامل) و قطع آبیاری در مرحله 50 درصد ظهور سن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 17  issue 1

pages  23- 44

publication date 2012-07-17

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023